Wieś Rodaki ma swoje początki w średniowieczu. XIV wiek to czas powstawania kronik, oraz różnego rodzaju zapisów w kancelariach królewskich. Jan Długosz w kronice z 1386r. pisał o królewskiej wsi Rodaki, według zapisów w jego kronikach król Władysław Jagiełło w 1386r przyłączył  do dóbr ogrodzienieckich ziemię wsi Rodaki i Klucze i obdarował nimi wywodzącego się z rodu Włodków – Piotra, cześnika krakowskiego, który miał swój wkład w wybraniu Władysława Jagiełły na króla  Polski.

Władysław Jagiełło od 1377r był Wielkim Księciem Litewskim. 15 lutego 1386r. przyjął chrzest w Krakowie i zasiadł na królewskim tronie jako Król Polski.

Po kilku latach włość ogrodzieniecką odziedziczyli sukcesorzy Włodka, którzy automatycznie zarządzali terenami łowieckimi na terenach wsi Rodaki. 

W czasach Długosza wsiami należącymi do królewszczyzny ogrodzienieckiej władali Salomonowie, patrycjusze i rajcy krakowscy, możnowładcy małopolscy, później zaś magnaci Bonerowie.
 
Z przekazu ustnego wiadomo, że kolejni właściciele ogrodzienieckiego zamku zbudowali w Rodakach dworek myśliwski i kaplicę, którą po latach rozbudowano. Kapliczka stała w miejscu dzisiejszego kościółka, pozostała z niej zakrystia i ołtarz główny. Kościółek rozbudowany został w latach 1601-1603. W 1397r wybudowano naprzeciwko kaplicy - karczmę, należała ona do biskupa krakowskiego. W tym też czasie tereny wsi zaczęto zagospodarowywać, nie wiadomo jednak, w jakim czasie Rodaki zostały zaludnione.

Dworek myśliwski rozbudowywał się, zmieniali się też  jego właściciele. Dwór przechodził z rąk do rąk, bo okres panowania szlachty był czasem zabaw i rozrywki. Szlachcice bawili się i przegrywali swoje majątki na wyścigach konnych lub w karty. Chłopi zaś niezależnie od właściciela musieli pracować dla pana. Obowiązywała zasada, że chłopi nie podlegali królowi, lecz podlegali panu wsi - właścicielowi dworu  i jemu musieli oddawać daninę. Każdy, kto się osiedlał we wsi, mógł otrzymać od pana w dzierżawę 12 mórg pola i 6 mórg lasu. Kto użytkował pańską ziemię pracował dla pana i dodatkowo dawał dla niego daninę. Zimą chłopi pracowali w lesie.

W 1454r. Ogrodzieniec wraz z przyległościami, w tym terenami łowieckimi, do których należały Rodaki przejął Baltazar Włodko, który prowadząc swobodne, hulaszcze życie szybko popadł w długi. W 1470r. zamek ogrodzieniecki został sprzedany bogatym mieszczanom z Krakowa Salomonowiczom - Imbramowi i Piotrowi herbu „Łabędź”. W 1508r. właścicielem Ogrodzieńca wraz z przyległościami również terenami łowieckimi wsi Rodaki - był Mikołaj Włodko, lecz i jego rozrzutność sprawiła poważne zadłużenia u bankierów krakowskich.

 W 1523r. Jan Boner kupił od Mikołaja Włodko Ogrodzieniec wraz z przyległymi terenami. Jan Boner w tym czasie należał do najbogatszych ludzi w Polsce. Był ministrem finansów króla Zygmunta, burgrabią i kasztelanem krakowskim, dzierżawcą pokładów solnych w Wieliczce, dzierżawcą kopalń olkuskich. Za jego czasów bito srebrne monety w Olkuszu.

Jak podaje Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego w połowie XV wieku wieś Rodaki, własność Salomona Piotra - herbu „Łabędź” miała 15 łanów kmiecych, z których dziesięciny wartości 4 grzywny płacono biskupowi krakowskiemu. Zaś z łanu sołtysiego płacono dziesięcinę wartości 2 grzywny plebanowi w Chechle.

Herb „Łabędź” należał do najstarszych polskich herbów szlacheckich.  Według legendy wywodzi się od rodu królestwa duńskiego Piotra, palatyna królów polskich. Pierwszy znany zapis sądowy dotyczący herbu „Łabędź” pochodzi z 1406r.

 W 1600r. do Ogrodzieńca między innymi należały: Kromołów, Włodowice, Giebło, Zawiercie,  Łazy, Niegowonice, Bzów oraz Rodaki, Ryczówek, Kwaśniów, Bydlin. Terenami zarządzali wówczas Firlejowie.
 
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych narodów słowiańskich  w IX tomie na str. 649 podaje informację: „Rodaki, wieś i folwark, powiat olkuski, gmina Ogrodzieniec parafia Chechło,  odległe 12 wiorst od Olkusza przy drodze do Ogrodzieńca. W 1396 Rodaki posiadały 401 mórg gruntów ornych, 39 mórg łąk, lasu 922mórg, nieużytków 34 morgi, budynków murowanych 4, z drzewa 18, oraz las młody nieurządzony.

Pod koniec XVII wieku w lasach pomiędzy Ogrodzieńcem a Rokitnem ok. 5 km od Rodak powstała prochownia. Chłopi z Rodak dzierżawiący od pana las wypalali węgiel drzewny, który następnie pan sprzedawał dla prochowni. Pańskie konie rozwoziły też proch do kamieniołomów i kopalń w Zagłębiu. Taka sytuacja trwała do wybuchu Powstania Styczniowego do 1863r. Po upadku powstania car Rosji wydał dekret o uwłaszczeniu chłopów, były to  tzw. ukazy. Rodaki były w tym czasie pod zaborem rosyjskim. Po upadku powstania chłop polski odzyskał wolność, dekret dawał możliwość, aby dzierżawiona przez niego pańska ziemia przeszła na jego własność. Od tego czasu małe i biedniejsze dwory zaczęły upadać. Tak też stało się z dworem w Rodakach. Chłopi, dzierżawcy pańskiej ziemi odmawiali składania daniny i pracy na rzecz dworu. Dwór musiał się sam utrzymać, a ponieważ nie prowadził gospodarstwa, utrzymanie dworu było niemożliwe, hodowano jedynie owce i konie. Jednym z właścicieli dworu w Rodakach był Aleksander Celiński, który zmarł w 1852r., jego grób znajduje się na cmentarzu w Chechle.

Dwór w Rodakach od roku 1872 przeżywał trudny okres, obszar folwarczny został sprzedany i rozparcelowany. Zakupili go ludzie pochodzący z okolic Siewierza i Pyrzowic, nazywano ich hipotentami lub okupnikami. Ludzie ci byli o odmiennych obyczajach, zamieszkali w budynkach podworskich i nie zawierali żadnych przyjaźni z ludnością wiejską. Po upadku dworu ok.1880r wieś Rodaki była podzielona na dwie części DWÓR i WIEŚ. Dwór stanowili tzw. okupnicy, zaś drugą część tzw.Wieś - stanowili rodowici mieszkańcy. Ludzie związani z Dworem niechętnie jednoczyli się z mieszkańcami - biedniejszej części wsi. Te dwie społeczności żyły obok siebie około 30 lat.

W czasie I wojny we wrześniu 1916r. do Rodak wkroczyła austriacka konnica, zamieszkali w podworskich zabudowaniach, a konie ulokowali w stodołach okupników. Austriacy zabierali chłopom inwentarz i zbiory. Chłopi ukrywali się w lasach, tam tez częściowo przechowywali swój dobytek. W tym czasie zaczęła panować we wsi niesamowita bieda i choroby. Ludzie zaczęli wyjeżdżać na Śląsk i na Pomorze. Około 30 rodzin wyjechało do Belgii i Francji.

Po I wojnie światowej wybrano we wsi dwóch sołtysów, co dowodzi, że wieś Rodaki nie była jeszcze zjednoczona. Sołtysem Dworu został Jan Habrzyk, a w części zwanej Wsią sołtysami byli Mrówka Feliks i Mrówka Marcin, którzy funkcje sołtysa pełnili na zmiany. Te dwie wiejskie społeczności powoli zaczęły nawiązywać bliższe kontakty. Duże znaczenie odgrywały kontakty młodzieży, która nie widziała sensu izolowania się. Zaczęto zawierać związki małżeńskie, następowała powolna integracja mieszkańców.

Trudna sytuacja trwała do roku 1934, wtedy zostały ogłoszone we wsi wybory zjednoczeniowe, wybrano radę gromadzką składającą się z 12 członków, a na czele stanął pierwszy historyczny sołtys wsi Rodaki – Roman Majewski.

W 1920 r. powstała w Rodakach szkoła, dzieci uczyły się w prywatnych domach, ale już w 1925r. wybudowano budynek szkolny.

Wieś Rodaki przeżyła poważne tragedie, trzy pożary w odstępie kilku lat. Pierwszy  pożar miał miejsce w 1928r. Spaliła się wówczas prawie cała wieś, ocalał jednak najcenniejszy dla wsi obiekt – drewniany kościółek. Dwa kolejne pożary miały miejsce w 1935r. i 1937r.  - spłonęło wówczas kilka gospodarstw. Drewniane domy i zabudowania gospodarcze kryte słomą paliły się błyskawicznie. Warto wspomnieć, że wówczas po kilka domów krytych słomą znajdowało się na każdym podwórku. Po I wojnie utworzono kolejną część wsi tzw. Nowsie. Zalesione tereny karczowano, wytyczano działki i tym samym wioska pozyskała nowe tereny pod budowę, gdzie budowano domy głównie z drewna. Do dnia dzisiejszego pozostało ok 15 domów drewnianych budowanych w latach 30-tych.

W maju 1929r. zorganizowano w Rodakach Oddział Ochotniczej Straży Pożarnej.

W latach 1925 -1939 istniała w Rodakach organizacja Stronnictwo Ludowe liczące 40 członków i organizacja młodzieżowa Wici licząca 50 osób. W roku 1937 potajemnie przyjechał do Rodak Wincenty Witos, który spotkał się z ludowcami na Gawronowej Górce, omawiali sprawy związane z organizacją strajku chłopskiego na tym terenie. Organizatorem strajku byli ludowcy. za udział w strajku chłopskim aresztowano w Rodakach 32 osoby byli to wiciowcy i ludowcy. Po przeprowadzonym śledztwie organizatorzy byli skazani i odsiadywali 6- miesięczne wyroki.

W 1932r. Stronnictwo Ludowe zakupiło sztandar.

Okres II wojny światowej to trudny czas dla mieszkańców Rodak. Około 100 osób, zarówno kobiet jak też mężczyzn wywieziono na roboty przymusowe do Niemiec. Wielu z nich nie powróciło. Dla wszystkich którzy zginęli w czasie II wojny światowej, społeczeństwo Rodak ufundowało w 2015 r. obelisk i tablicę pamiątkową, które znajdują się przy kościele parafialnym.

W latach 1940-45 mieszkańcy pod nadzorem Niemców wybudowali ok 1.5 km drogi prowadzącej przez wieś, uporządkowali stok we Dworze, wykonali betonowe mostki, które istnieją do dnia dzisiejszego. Ludzie ciężko pracowali kilka godzin dziennie przy nawożeniu i rozsypywaniu kamienia, który musieli pozyskać w kamieniołomach, Niemcy pilnowali, była  ustalona kolejka, żadnych dyskusji nie było. Za prace na drodze odpowiadał mieszkaniec Rodak Józef Działach.

Po zakończeniu wojny, jeszcze w styczniu 1945r. Władzę obejmowali miejscowi mieszkańcy. Wójtem Gminy Ogrodzieniec został Wincenty Załoga z Rodak, funkcję sprawował 5 lat.

W powojennej szkole pracowała jedna nauczycielka – Bronisława Turska z Ryczówka. Opiekę patronacką nad szkołą miała cementownia WIEK z Ogrodzieńca.

Po wojnie mieszkańcy Rodak zabrali się do pracy, najpierw budowali drogi, porządkowali posesje, utrzymywali szkołę, powstawały organizacje. Rodaki należały do parafii Chechło, parafia w Rodakach powstała w 1958r. Do chwili wybudowania nowego kościoła, Msze św. odbywały się w starym kościółku. Pierwszym proboszczem był ks. Jan Brożek.

W 1954r. powstała w Rodakach Gromadzka Rada Narodowa. Nowo wybrane władze rozpoczęły urzędowanie w styczniu 1955r. Przewodniczącym został Jan Lisowski z Ryczówka, a sekretarzem Jan Kuciński z Rzeki. Również w 1954r. powstała w Rodakach poczta. Kierowniczką została Aurelia Domagała, a listonoszem Zygmunt Oczkowski, oboje z Rodak.

W 1954r. powstał nowy Komitet Opiekuńczy kościółka, którego  przewodniczącym został Julian Zieliński. W latach 1905-1914 przewodniczącym Komitetu Opiekuńczego Kościółka był Marcin Mrówka.

W 1956r. rozpoczęto budowę remizy OSP. Również w 1956 roku rozpoczęto starania o utworzenie parafii. Dwa lata starań i wyjazdów do Kurii oraz Ministerstwa do Spraw Wyznań w Warszawie zakończyło się sukcesem.

Do wyjazdów delegowani byli najczęściej: Julian Zieliński, Władysław Konieczniak, Błażej Leśniak oraz Zygmunt Leśniak, Władysław Podsiadło i Piotr Ściążko.

Dekretem Kurii w Kielcach z dnia 24 sierpnia 1958r. erygowano parafię w Rodakach. Proboszczem został ks. Jan Brożek. Przybył do Rodak i zamieszkał w prywatnym domu Bronisławy Ekiert. Mieszkańcy ofiarowali bezpłatnie swoje działki zarówno pod kościół i plebanię, jak też pod cmentarz. Pierwsi, których pogrzebano na cmentarzu nowo powstałej parafii to dwaj mieszkańcy Ryczówka.

W 1957r. wioska została zelektryfikowana.

W 1957r powstało Koło Gospodyń Wiejskich w Rodakach, którego przewodniczącą została Stanisława Zielińska. Kolejnymi przewodniczącymi były: Bronisława Gdula, Zenona Szymonek, Maria Konieczniak, Jadwiga Ziaja a obecnie funkcje tę sprawuje Alicja Jeziorna.

W 1959r.rozpoczęto budowę plebanii. Wioska była pełna radości, wiele rzeczy się działo, ludzie byli bardzo zintegrowani.

7 czerwca 1959r.  odbyła się uroczystość otwarcia Domu Straży Pożarnej. W 1960r. Otwarto w Rodakach bibliotekę.

Po czternastu latach starań  rozpoczęto budowę kościoła, nad całością budowy roztaczał opiekę ks. kanonik Jan Brożek. Budową kierował technik uprawniony Wiesław Kardynał. Pod kościół i plebanię mieszkańcy ofiarowali 12 działek. Przy budowie kościoła ciężko pracowali parafianie.

1 lipca 1973r poświęcił i wmurował kamień węgielny pod kościół ks. biskup kielecki Jan Jaroszewicz. Błogosławieństwo na szczęśliwe zakończenie budowy kościoła przysłał ks. kardynał Stefan Wyszyński – Prymas Polski, który również poświęcił namalowany obraz Najśw. Maryi Panny Częstochowskiej znajdujący się w kościele. W 1977r. zakończono budowę kościoła. Wejście do kościoła było potwierdzone urzędowym pismem.

-W 1978r. przybył do parafii Rodaki ks. Stefan Walusiński, sprawował funkcje proboszcza 35 lat

- Lata 1980 to czas budowy gazociągu, wodociągu
- Budowa ulic, budowa nowej szkoły,
- budowa garaży przy remizie OSP itp.

Funkcje radnych w Rodakach pełnili: Zenon Sosnowski, Edmund Oruba, Teresa Gomułka, Zygmunt Leśniak, Włodzimierz Leśniak, Mieczysław Wojnar.

Kolejni sołtysi w Rodakach: po zjednoczeniu wsi pierwszy sołtys - Roman Majewski, następni to: Władysław Krzykawski, Stanisław Bachowski, Jan Wnuk, Mieczysław Krzykawski, Jan Dreksa, Tadeusz Zacłona, Jolanta Zacłona, Walentyna Kardynał.

Kalendarium najważniejszych prac:
- 2000 r. wykonano chodnik i parking przy kościele, chodnik na cmentarz i założono ulicowskazy, odbyła się też wspaniała uroczystość: Dzień Chleba
W 2001 - otwarto świetlicę i sale komputerową dla młodzieży w budynku OSP z dostępem do internetu
- wykonano ogrodzenie koło starego kościółka wraz z odwodnieniem
- realizowano projekt Zielona Gęś w krainie białego puchu, który wypromował wieś w kraju i za granicą
- W 2003 – odbyło się spotkanie z poetką Kirą Gałczyńską – na pięknej imprezie pt. Przygoda z Zieloną Gęsią
-W 2004r - odbudowano walącą się zabytkową dzwonnicę
- W roku 2006 wykonany został kapitalny remont kościółka dzięki dofinansowaniu z budżetu gminy kwotą 250.000 zł.
- W latach 2011-2013 wybudowano nową świetlicę w Rodakach. Środki finansowe pochodziły z budżetu gminy. W 2013r roku odbyły się w Rodakach Dożynki Wojewódzkie. Wybudowano też amfiteatr, gdzie odbywać się będzie dalsza część naszej dzisiejszej uroczystości.

Funkcję radnej w Rodakach pełni od 1998r. Halina Ładoń – liderka wsi, autorka wielu projektów, nagradzana za inicjatywy i działania na rzecz dziedzictwa kulturowego wsi Rodaki

Funkcję sołtysa pełni Barbara Wojnar, autorka wielu projektów grantowych, wyróżniona nagrodą w konkursie Sołtys Roku 2015  za działania ekologiczne we wsi Rodaki

Funkcję prezesa OSP w Rodakach  pełni Józef Domagała.
Naczelnikiem jest Radosław Karolczyk.
Obecną przewodnicząca KGW jest Alicja Jeziorna.
Prezesem Stowarzyszenia Jurajska Wioska Rodaki od 2005r. jest Bożena Trzewiczek.

Nowym proboszczem parafii Rodaki od 2014r. jest ks. Jarosław Kwiecień.

Halina Ładoń